Πίνακας Περιεχομένων Σελίδας
Ασφάλεια αυτοματισμού συρόμενης γκαραζόπορτας
Για ασφαλή λειτουργία, συνιστούμε:
- Εγκατάσταση φωτοκυττάρων ασφαλείας. Πρέπει να καλυφθεί η περιοχή που σαρώνει η τροχιά της πόρτας με όσα ζεύγη απαιτούνται για αποφυγή σύγκρουσης και/ή παγίδευσης. Στο παρακάτω παράδειγμα έχει εγκατασταθεί ένα ζεύγος εμπρός και ένα πίσω από το άνοιγμα (για προστασία κατά το κλείσιμο) καθώς και ένα ζεύγος που καλύπτει την τροχιά της πόρτας όταν αυτή ανοίγει (για προστασία κατά το άνοιγμα ή κατά το άνοιγμα και το κλείσιμο).
- Εγκατάσταση φανού ειδοποίησης (αναβοσβήνει όταν η πόρτα είναι σε κίνηση, προειδοποιώντας τους διερχόμενους).
Νομικό πλαίσιο
Σε κάθε περίπτωση, η εγκατάσταση διατάξεων ασφαλείας δεν επαφίεται στην κρίση του πελάτη αλλά πρέπει να γίνει σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο.
Η σχετική Κοινοτική Νομοθεσία βασίζεται στην 98/37/EC - Machinery Directive (MD) και τα EN 12453 "Industrial, commercial and garage doors and gates - Safety in use of power operated doors - Requirements" & EN 12445 "Industrial, commercial and garage doors and gates - Safety in use of power operated doors - Test methods".
Οι φωτοηλεκτρικές διατάξεις ασφαλείας αναλύονται στο EN 12978 "Industrial, commercial and garage doors and gates - Safety devices for power operated doors and gates - Requirements and test methods".
Επιπλέον, τα EN 12604 "Industrial, commercial and garage doors and gates - Mechanical aspects - Requirements", EN 12605 "Industrial, commercial and garage doors and gates - Mechanical aspects - Test methods" & EN 13241-1 "Industrial, commercial and garage doors and gates - Product standard - Part 1: Products without fire resistance or smoke control characteristics" και η 89/106/EEC - Construction Products Directive (CPD) καθορίζουν τις απαιτήσεις ασφαλείας για την προς αυτοματοποίηση πόρτα.
Περιοχές πιθανού μηχανικού κινδύνου
Στο παρακάτω σχήμα απεικονίζονται οι περιοχές πιθανού μηχανικού κινδύνου για μία τυπική αυτόματη συρόμενη θύρα. Πρόκειται για τις περιοχές επί ή πλησίον της αυτόματης θύρας όπου μπορεί να προκληθεί βλάβη, λόγω μηχανικού αιτίου, σε μη προστατευμένο άτομο.
Ο μηχανικός κίνδυνος μπορεί να εμφανίζεται με μία από τις παρακάτω μορφές:
| Διάφοροι μηχανικοί κίνδυνοι | |
|---|---|
 Κρούση |  Σύνθλιψη |
 Διάτμηση |  Σύρσιμο |
 Ψαλιδισμός |  Αγκίστρωση |
Εάν η πόρτα έχει κατασκευαστεί, ώστε να τηρούνται διαστάσεις ενός από τα παρακάτω σχήματα, ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος από κρούση και σύνθλιψη στην περιοχή ανοίγματος (περιοχή πιθανού μηχανικού κινδύνου Β).
Πρέπει να τονιστεί ότι η σωστή επιλογή, εγκατάσταση και ρύθμιση του μηχανισμού αυτοματοποίησης και των παρελκομένων του μπορεί να μειώσει σημαντικά τους πιθανούς κινδύνους, όμως αυτό δεν αναιρεί καθόλου την υποχρέωση του κατασκευαστή της πόρτας να λάβει τα ενδεδειγμένα μέτρα για την μείωση των σχετικών κινδύνων. Τέτοια μέτρα περιλαμβάνουν: κάλυψη όλων των τροχών και τροχίσκων (ρόδες πόρτας, ράουλα στήριξης) με προστατευτικά καλύμματα, κατασκευή πόρτας με τρόπο ώστε να μην είναι δυνατή η εισχώρηση ανθρώπινου χεριού διαμέσου του θυρόφυλλου (δηλαδή είτε ενιαία/τυφλή ή με πυκνό πλέγμα ή κάγκελο), αποφυγή επάλληλων θυρών, αποφυγή ανθρωποθυρίδων ενσωματωμένων στο θυρόφυλλο ή ευρισκόμενων στην τροχιά του.
Ελάχιστο επίπεδο ασφαλείας περιοχής "A"
Ανάλογα με το ποιος και σε τι περιβάλλον χειρίζεται την αυτόματη πόρτα, το EN 12453 "Industrial, commercial and garage doors and gates - Safety in use of power operated doors - Requirements" καθορίζει 3 τύπους χρήσης:
- Τύπος 1: Ένας πεπερασμένος αριθμός χρηστών είναι εκπαιδευμένοι για τον χειρισμό της πόρτας και η πόρτα βρίσκεται σε χώρο περιορισμένης πρόσβασης.
- Τύπος 2: Ένας πεπερασμένος αριθμός χρηστών είναι εκπαιδευμένοι για τον χειρισμό της πόρτας αλλά η πόρτα βρίσκεται σε χώρο γενικής πρόσβασης.
- Τύπος 3: Επιτρέπεται ο χειρισμός της πόρτας από χρήστες χωρίς ιδιαίτερη εκπαίδευση ή η πόρτα βρίσκεται σε χώρο γενικής πρόσβασης.
Επίσης, το ίδιο πρότυπο, καθορίζει 5 τύπους συσκευών ασφαλείας:
- A: Μπουτόν εντολής όπου η κίνηση διαρκεί όσο το μπουτόν κρατιέται πατημένο.
- B: Μπουτόν-κλειδί εντολής όπου η κίνηση διαρκεί όσο το κλειδί κρατιέται γυρισμένο.
- C: Έλεγχος δύναμης.
- D: Ανίχνευση παρουσίας προσώπων ή αντικειμένων, ιστάμενων στο δάπεδο, στην μία πλευρά της πόρτας (πχ φωτοηλεκτρικοί αισθητήρες - δηλαδή φωτοκύτταρα ασφαλείας)
- E: Ανίχνευση παρουσίας σχεδιασμένη και υλοποιημένη κατά τρόπο που, σε καμία περίπτωση, να μην επιτρέπει στο κινούμενο θυρόφυλλο να αγγίξει κάποιο πρόσωπο (πχ κουρτίνες IR).
Ο παρακάτω πίνακας συνοψίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις επιπέδου ασφαλείας, ανάλογα με την χρήση, για την περιοχή A του παραπάνω σχήματος (την, κινούμενη εντός του ανοίγματος, κατακόρυφη πλευρά της πόρτας). Η ασφάλεια στην συγκεκριμένη περιοχή είναι η πρώτη προτεραιότητα στον όλο σχεδιασμό.
| Χρήση | |||
|---|---|---|---|
| Τύπος 1 | Τύπος 2 | Τύπος 3 | |
| Τρόπος χειρισμού | Εκπαιδευμένοι χρήστες & Όχι χώρος περιορισμένης πρόσβασης | Εκπαιδευμένοι χρήστες & Χώρος μη περιορισμένης πρόσβασης | Μη εκπαιδευμένοι χρήστες |
| Με διατηρούμενη εντολή | A | B | ΜΗ ΕΠΙΤΡΕΠΤΟΣ |
| Με στιγμιαία εντολή και άμεση οπτική επαφή με την πόρτα | C ή E | C ή E | C + D, ή E |
| Με στιγμιαία εντολή αλλά χωρίς άμεση οπτική επαφή με την πόρτα | C ή E | C + D, ή E | C + D, ή E |
| Με αυτόματο τρόπο (πχ αυτόματο κλείσιμο) | C + D, ή E | C + D, ή E | C + D, ή E |
Αυτόματο κλείσιμο
Το αυτόματο κλείσιμο της πόρτας, μετά την παρέλευση κάποιου χρονικού διαστήματος, είναι ένα χαρακτηριστικό που διαθέτει σχεδόν κάθε ηλεκτρονικός πίνακας ελέγχου που γνωρίζουμε - φυσικά και οι δικοί μας. Αρκετοί πελάτες, ζητάνε την ενεργοποίησή του και αρκετοί ανταγωνιστές το παρουσιάζουν σαν ιδιαίτερα βολική λειτουργία.
Φυσικά και εάν ο πελάτης, έχοντας γνώση των ενστάσεών μας, το επιθυμεί, μπορούμε να ρυθμίσουμε την πόρτα για αυτόματο κλείσιμο. Δεν το προτείνουμε όμως ανεπιφύλακτα: Ναι μεν το αυτόματο κλείσιμο ακούγεται βολικό και, με το κατάλληλο επίπεδο ασφαλείας είναι αποδεκτό, αλλά δεν παύει να είναι πηγή πιθανών προβλημάτων. Ακολουθούν μερικά παραδείγματα:
- Ανοίγετε την πόρτα και φεύγετε. Εάν η πόρτα κατά το κλείσιμο συναντήσει εμπόδιο (ενεργοποίηση μηχανισμού αντισύνθλιψης, φωτοκυττάρων ασφαλείας κλπ), δεν θα κλείσει και εσείς δεν θα το γνωρίζετε καν. Υπ' όψιν ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί και σε περίπτωση που δεν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα ασφάλειας αλλά τα φωτοκύτταρα ασφαλείας έχουν κουνηθεί λίγο ή έχουν καλυφθεί από σκόνη, όπου κάποιο χαλίκι ή σκουπίδι στη ράγα μπλόκαρε την κίνηση της πόρτας ή όπου κάποιος περίμενε να φύγετε και μπλόκαρε την πόρτα ή κάποια συσκευή ασφαλείας για να “κάνει ήσυχα τη δουλειά του”.
- Έχετε απομακρυνθεί από την πόρτα και αυτή είναι ακόμη ανοιχτή. Έρχεται κάποιος άλλος χρήστης της πόρτας, με το δικό του όχημα, μετά από εσάς και πάει να περάσει γρήγορα, όσο βλέπει την πόρτα ανοιχτή. Συμπτωματικά, εκείνη την ώρα η πόρτα αρχίζει να κλείνει, οπότε αντιδρά φρενάροντας απότομα με αποτέλεσμα το όχημα που ακολουθεί πίσω του να συγκρουστεί μαζί του. Ακόμη όμως και να μην υπήρχε το ενδεχόμενο τέτοιας σύγκρουσης, είναι αρκετά τρομαχτικό το να βλέπει κανείς την πόρτα να κλείνει μόνη της μπροστά του χωρίς προφανή λόγο.
Η δική μας συμβουλή είναι: είναι καλύτερο να έχετε πάντα οπτική επαφή με την πόρτα και να την χειρίζεστε πάντα εσείς.
Ταχύτητα θυρόφυλλου
Κάτι που αρκετές φορές μας ζητάνε, είναι μηχανισμοί που να ανοιγοκλείνουν όσο το δυνατόν πιο γρήγορα το θυρόφυλλο. Θέλουμε να ξεκαθαρίσουμε ότι, βάσει των Κοινοτικών Προτύπων EN 12453 και EN 12445, οι συγκεκριμένοι μηχανισμοί απαγορεύεται να κινούν το θυρόφυλλο με υπερβολική ταχύτητα. Το ποιά ταχύτητα θεωρείται υπερβολική, τα συγκεκριμένα Κοινοτικοί Πρότυπα, δεν το προδιαγράφουν άμεσα αλλά έμμεσα: προδιαγράφουν την μέγιστη δύναμη συναρτήσει του χρόνου που επιτρέπεται να ασκήσει το κινούμενο θυρόφυλλο επί ενός εμποδίου (πχ όχημα, άνθρωπος) πριν δράσει αποτελεσματικά ο μηχανισμός αντισύνθλιψης (πχ ηλεκτρονικό φρένο, ρυθμιζόμενος συμπλέκτης). Έτσι, οι κατασκευαστές, βάση της δικής τους κρίσης, περιορίζουν τις μέγιστες ταχύτητες κίνησης των μηχανισμών σε επίπεδα τέτοια που, με σωστή εγκατάσταση, να μπορούν να ικανοποιήσουν τις απαιτήσεις των παραπάνω Κοινοτικών Προτύπων και της εκάστοτε Εθνικής Νομοθεσίας.
Αυτό σημαίνει ότι, με τις παραπάνω ταχύτητες, μία πόρτα μήκους 3m ανοίγει/κλείνει σε περίπου 18 έως 15 sec. Να είστε ιδιαίτερα επιφυλακτικοί εάν κάποιος διαφημίζει μηχανισμούς με ταχύτητες σοβαρά μεγαλύτερες από τις παραπάνω.
Λοιπές απαιτήσεις ασφαλείας
Οι αυτόματες αυλόπορτες προορίζονται για την διέλευση οχημάτων. Οι αυτόματες αυλόπορτες δεν προορίζονται για διέλευση πεζών. Για την διέλευση πεζών πρέπει να υπάρχει ξεχωριστή πόρτα, η οποία να μην παρεμβάλλεται στην τροχιά της πόρτας.
Τυχόν συσκευές χειρισμού (πχ μπουτονιέρες, κλειδοδιακόπτες, πληκτρολόγια και αναγνώστες συστημάτων ελέγχου πρόσβασης, δεν πρέπει να είναι προσβάσιμες διαμέσου της θύρας.
Οι συσκευές χειρισμού πρέπει να εγκαθίστανται τουλάχιστον 2m μακριά από οποιοδήποτε κινούμενο μέρος της πόρτας. Επίσης, οι συσκευές χειρισμού που εγκαθίστανται σε εξωτερικούς χώρους ή χώρους με εύκολη πρόσβαση πρέπει να διαθέτουν χαρακτηριστικά ασφαλείας που να εμποδίζουν την ανεξέλεγκτη χρήση τους (πχ κλειδοδιακόπτες ή μπουτονιέρες με κλείδωμα αντί για απλές μπουτονιέρες).
Σαν γενική οδηγία τα παραπάνω ισχύουν και για συσκευές που δεν συνδέονται με τον ίδιο τον αυτοματισμό αλλά είναι πιθανόν να είναι πλησίον του (πχ θυροτηλέφωνα, θυροτηλεοράσεις).
Μία πιθανή αιτία τραυματισμού απαντάται σε αυλόπορτες στις οποίες υπάρχει η δυνατότητα κάποιος να περάσει κάποιο άκρο (πχ χέρι ή πόδι) διαμέσου του θυρόφυλλου (πχ όταν αυτό είναι καγκελωτό). Στην περίπτωση αυτή, η κινούμενη πόρτα θα ψαλιδίσει το άκρο ανάμεσα στο κινούμενο θυρόφυλλο και τυχόν σταθερό σημείο (κολόνα, τοιχείο κλπ). Ο κίνδυνος μπορεί να αποφευχθεί με τοποθέτηση πλέγματος ή λαμαρίνας στο θυρόφυλλο. Πρέπει, για ύψος τουλάχιστον 1.5m, να μην υπάρχει, επάνω στο θυρόφυλλο, άνοιγμα με διάσταση τέτοια που να περνά μέσα από αυτό σφαίρα με διάμετρο 5cm. Τα ίδια ισχύουν και για το σταθερό μέρος (τοίχο) σε όλη την απόσταση που αφορά την διαδρομή του θυρόφυλλου.
