Αυτόματες αυλόπορτες και μπάρες ελέγχου κυκλοφορίας

Στη συγκεκριμένη ενότητα αναλύουμε θέματα σχετικά με τις αυτόματες θύρες που καλύπτουν μία δίοδο (ένα πέρασμα) που εξυπηρετεί την διέλευση οχημάτων.

Τα σχετικά προϊόντα μας περιλαμβάνουν μηχανισμούς για συρόμενες θύρες, μηχανισμούς για ανοιγόμενες θύρες που τις μετατρέπουν τις αντίστοιχες θύρες από χειροκίνητες σε αυτόματες. Σε κάθε περίπτωση, προμηθεύουμε και, εάν ζητηθεί, εγκαθιστούμε τα παραπάνω προϊόντα και όλα τα παρελκόμενα που απαιτούνται για την λειτουργία τους.

Συρόμενη θύρα	Ανοιγόμενη θύρα

Πολλές φορές, η αυτόματη αυτή θύρα αναφέρεται με διαφορετικές ονομασίες όπως “αυτόματη πόρτα”, “αυτόματη γκαραζόπορτα” (πχ εάν εξυπηρετεί ανοιχτό χώρο στάθμευσης ενός ή περισσότερων αυτοκινήτων), “αυτόματη αυλόπορτα” κλπ. Δεν παύει όμως να αφορά το ίδιο πράγμα: τον συνδυασμό ενός φυσικού αντικειμένου (συρόμενη πόρτα, ανοιγόμενη πόρτα ή κοντάρι) που κανονικά εμποδίζει την διέλευση οχημάτων, ενός ή περισσότερων κινητήριων μηχανισμών (μοτέρ), του ηλεκτρονικού πίνακα ελέγχου και των διαφόρων συσκευών για τον έλεγχο (πχ μπουτόν, τηλεχειριστήρια), την ειδοποίηση (πχ φανούς) και την ασφαλή λειτουργία (πχ φωτοκύτταρα ασφαλείας) του όλου αυτοματοποιημένου συστήματος.

Σε κάθε περίπτωση, η δική μας συνεισφορά αποτελεί τον τελευταίο κρίκο σε μία ολόκληρη σειρά από εργασίες μέχρι να έρθει η στιγμή ο πελάτης να διαθέτει μία λειτουργική και ασφαλή αυτόματη θύρα. Πρώτα πρέπει να σχεδιαστεί ο χώρος και το άνοιγμα, να φτιαχτούν οι τοίχοι και οι κολόνες στα πλαϊνά του ανοίγματος, να περαστούν οι καλωδιώσεις (παροχή ρεύματος, σύνδεση περιφερειακών συσκευών), να κατασκευαστεί και να εγκατασταθεί η πόρτα και, τέλος, να μετατραπεί σε αυτόματη.

Έτσι, εμείς είμαστε αυτοί που συνήθως αντιμετωπίζουν, και μάλιστα συσσωρευμένες, τις “εκπλήξεις” που επιφυλάσσει μία κακοσχεδιασμένη/κακοφτιαγμένη δίοδος και/ή πόρτα ή ακόμη και μία πόρτα που δεν υπήρχε η κατάλληλη πρόβλεψη ώστε να μετατραπεί σωστά σε αυτόματη.

Κάνουμε λοιπόν ότι είναι δυνατόν για να παραδώσουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα αλλά μας βοηθά ιδιαίτερα όταν και οι προηγούμενοι “κρίκοι” συνεργάζονται αρμονικά μαζί μας. Κατανοούμε βέβαια ότι επειδή σπάνια η πληροφορία κινείται ανάποδα στην παραπάνω αλυσίδα (τις περισσότερες φορές δεν έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τον μελετητή, τον κατασκευαστή του κτιρίου, τον ηλεκτρολόγο ή τον κατασκευαστή της πόρτας και να πούμε την άποψή μας), συνήθως οι υπόλοιποι εμπλεκόμενοι κάνουν απλά την δουλειά τους, όπως νομίζουν καλύτερα, μη γνωρίζοντας για τυχόν ιδιαίτερες απαιτήσεις που εμείς έχουμε. Ακόμη όμως και εάν πάρουμε μία άψογη χειροκίνητη πόρτα και της προσθέσουμε έναν άψογο μηχανισμό δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα προκύψει μία άψογη αυτόματη πόρτα - οι αυτόματες πόρτες έχουν πρόσθετες απαιτήσεις.

Για το λόγο αυτό, παραθέτουμε κάποια βασικά στοιχεία από την εμπειρία μας, με την ελπίδα ότι θα βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση του πως φαίνονται τα πράγματα από την δική μας οπτική γωνία.

Όλα ξεκινάνε από τη σωστή μελέτη και σχεδιασμό. Ο σχεδιαστής πρέπει να συμβιβάσει τις απαιτήσεις (λειτουργικότητα και ασφάλεια) με τους διάφορους περιορισμούς (χώρου, νομικούς, οικονομικούς κλπ) ώστε να προκύψει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Για να γίνει αυτό, το πρώτο πράγμα που κοιτάει κανείς είναι ο όγκος και το είδος της κυκλοφορίας οχημάτων. Μπορεί να πρόκειται για μία απλή αυλόπορτα που εξυπηρετεί ένα όχημα που ίσως να κινείται μία ή δύο φορές την εβδομάδα - μπορεί να πρόκειται για ένα χώρο logistics που εξυπηρετεί εκατοντάδες εξαιρετικά μεγάλα φορτηγά την ημέρα. Όποια και αν είναι η χρήση χρειάζεται να γίνει ένας καλός σχεδιασμός.

• Καλό είναι κατ' αρχήν να προτιμήσει κανείς τυποποιημένες και χωρίς ιδιαιτερότητες λύσεις, όπως για παράδειγμα οι συνηθισμένες συρόμενες ή ανοιγόμενες πόρτες. Αποφύγετε τις ανορθόδοξες λύσεις όπως επάλληλες συρόμενες (ανοίγοντας η μία, κλείνει την διπλανή της), τηλεσκοπικές συρόμενες, δίφυλλες (αντικριστές) συρόμενες, ανοιγόμενες-πτυσσόμενες (εντελώς δυσλειτουργικές), συρόμενες που συναντιούνται κλπ. Όλες οι ανορθόδοξες λύσεις παρουσιάζουν προβλήματα αυτοματοποίησης σε διάφορα επίπεδα (ασφάλεια, αξιοπιστία, λειτουργικότητα, κόστος και δυσκολία εγκατάστασης ειδικευμένων μηχανισμών κλπ). Εμείς προσωπικά, ασχολούμαστε με τέτοιου είδους πόρτες μόνο εάν κάποιος από τους κατασκευαστές που έχουμε στον κατάλογό μας διαθέτει κάποιο αντίστοιχο μηχανισμό και προδιαγράφει την χρήση του για το συγκεκριμένο τύπο πόρτας.

• Εξίσου λάθος είναι και το να μην υποδείξει ο σχεδιαστής τον τύπο και τα βασικά χαρακτηριστικά της θύρας αλλά να αφήσει ένα άνοιγμα να χάσκει. Δείχνει προχειρότητα και ανοίγει τον δρόμο για κακοτεχνίες.

• Η διέλευση ανθρώπων δεν πρέπει να γίνεται από τις αυτόματες θύρες διότι αυτές προορίζονται για χρήση από οχήματα. Η διέλευση ανθρώπων αλλά και ποδηλάτων, καροτσιών super-market, παιδικών καροτσιών κλπ πρέπει να γίνεται από ανθρωποθυρίδες (πόρτες) που προορίζονται αποκλειστικά για αυτό το σκοπό και βρίσκονται παράπλευρα από την αυτόματη θύρα (ώστε να μην δίνεται κίνητρο στον πεζό να περάσει από την αυτόματη θύρα “για να κόψει δρόμο”). Μην προδιαγράψετε, για κανένα λόγο, ανθρωποθυρίδες επάνω σε θυρόφυλλα ή ανθρωποθυρίδες μέσα στην τροχία των θυρόφυλλων.

• Προτιμούμε, σε χώρους με μεγάλο όγκο διελεύσεων, να καθορίσουμε ξεχωριστές εισόδους και εξόδους ώστε η κυκλοφορία να ρέει ομαλά αλλά και να μπορούμε να την ελέγξουμε.

• Πρέπει να προδιαγράφουμε πλάτος ανοίγματος τέτοιο ώστε ένα όχημα να διέρχεται όσο το δυνατόν πιο άνετα αλλά να απαγορεύει την ταυτόχρονη διέλευση δύο οχημάτων. Ο λόγος είναι ότι έτσι μόνο μπορούμε να έχουμε πραγματικό έλεγχο της διόδου, αλλιώς οποιοσδήποτε μπορεί να επωφεληθεί για να περάσει, ακόμη και σε αντίθετη κατεύθυνση, ταυτόχρονα με τον κανονικό χρήστη. Βεβαίως, πρέπει να λάβουμε υπ' όψιν και τυχόν ιδιαίτερες συνθήκες: εάν η είσοδος γίνεται όχι κάθετα ως προς την περίμετρο αλλά υπό γωνία ή πρέπει τα οχήματα να στρίψουν επάνω στη δίοδο, το απαιτούμενο πλάτος αυξάνει, όπως αυξάνει και με το μήκος και την ελάχιστη ακτίνα στροφής των οχημάτων (πχ φορτηγό με επικαθήμενο ή με ρυμουλκούμενο).

• Η διαμόρφωση της διόδου πρέπει να είναι τέτοια ώστε να επιτρέπει ευχερή και ασφαλή διέλευση, χωρίς παρακώλυση της κυκλοφορίας (πχ εάν χρειάζεται να κάνουμε μία σειρά από ελιγμούς για μπούμε στην αυλή μας, όσοι είναι πίσω από εμάς στον δημόσιο δρόμο θα αγανακτήσουν ενώ, εάν εξερχόμενοι έχουμε μηδενική ορατότητα της κυκλοφορίας, ο κίνδυνος είναι μεγάλος). Επίσης, δεν πρέπει να αντιβαίνει την ισχύουσα νομοθεσία και τους ισχύοντες κανονισμούς (πχ δεν μπορούμε να εγκαταστήσουμε πόρτες ανοιγόμενες προς το πεζοδρόμιο ή συρόμενες πόρτες με το μοτέρ στο πεζοδρόμιο).

Για να γίνει σωστός σχεδιασμός καλό είναι να υπάρχει μία βασική γνώση των χαρακτηριστικών που έχει κάθε είδος πόρτας αλλά και των αντίστοιχων μηχανισμών:

• Οι ανοιγόμενες και οι συρόμενες θύρες προσφέρουν αποτροπή και ασφάλεια παραβίασης όταν είναι κλειστές αλλά οι αντίστοιχοι μηχανισμοί έχουν χαμηλή ταχύτητα ανοίγματος/κλεισίματος και, γενικά, δεν είναι κατάλληλοι για πολύ συχνή χρήση (εκτός από τους μηχανισμούς 24 V DC που είναι κατάλληλοι μόνο για πολύ ελαφριές πόρτες).

• Οι μπάρες ελέγχου κυκλοφορίας προσφέρουν κάποιο επίπεδο αποτροπής αλλά πρακτικά καμία ασφάλεια παραβίασης. Από την άλλη έχουν ασύγκριτα μεγαλύτερη ταχύτητα λειτουργίας και είναι κατάλληλες έως και για συνεχή χρήση.

• Δεν υπάρχουν μηχανισμοί που να κινούν μία αυτόματη συρόμενη ή ανοιγόμενη πόρτα με εξαιρετικά μεγάλη ταχύτητα λειτουργίας και μεγάλη συχνότητα χρήσης. Τέτοιο προϊόν δεν υπάρχει (πλην κάποιων εντελώς εξωτικών προϊόντων για πολύ συγκεκριμένες χρήσεις) λόγω του ότι ουσιαστικά το απαγορεύει η κείμενη νομοθεσία, έστω και έμμεσα. Για μεγάλη ταχύτητα λειτουργίας και/ή μεγάλη συχνότητα χρήσης βάζουμε μπάρες ελέγχου κυκλοφορίας. Πολλές φορές συνιστούμε σε πελάτες να αφήσουν την συρόμενη ή ανοιγόμενη πόρτα τους χειροκίνητη (ή έστω να βάλουν έναν φθηνό μηχανισμό κατάλληλο για μικρή μόνο συχνότητα χρήσης) και να εγκαταστήσουν μία μπάρα ελέγχου κυκλοφορίας πίσω από το άνοιγμα. Έτσι, ανοίγουν μία φορά την κανονική πόρτα το πρωί και την κλείνουν, για ασφάλεια, όταν σταματήσει η δουλειά, ενώ κατά τον εργάσιμο χρόνο χρησιμοποιούν μόνο την μπάρα.

• Οι συρόμενες πόρτες:
  • μπορούν να καλύψουν πολύ μεγάλα ανοίγματα (πχ 10-15 ή και περισσότερα μέτρα) με άνεση.
  • δεσμεύουν ελάχιστο χώρο στο οικόπεδο.
  • δείχνουν απλές αλλά έχουν πολλά σημεία που πρέπει να προσεχθούν κατά την κατασκευή τους (ράγα δαπέδου και θεμελίωσή της, τροχοί, ροδάκια αντιστήριξης και κολόνες για αυτά κλπ). Αντίθετα, εάν είναι καλά φτιαγμένες, αυτοματοποιούνται εύκολα, φθηνά και είναι εξαιρετικά ασφαλείς και λειτουργικές.
  • πρέπει να έχουν θυρόφυλλο που να ισορροπεί ανάμεσα στη στιβαρότητα (να είναι ανθεκτικό και να μην καμπυλώνει ή στρεβλώνει) και το βάρος. Το βάρος είναι βασικό γιατί είναι από τα κύρια κριτήρια επιλογής μηχανισμού, πράγμα που μπορεί να μας οδηγήσει σε λύσεις μεγαλύτερου κόστους ή να περιορίσει τις επιλογές μας.
  • συνιστάται, για λόγους ασφαλείας (να μην μπορεί κάποιος να περάσει το χέρι ή τα δάχτυλά του μέσα από το κινούμενο θυρόφυλλο), να έχουν “τυφλό” (ενιαίο) θυρόφυλλο ή διάτρητο με πολύ μικρά ανοίγματα.

• Οι ανοιγόμενες πόρτες:
  • σπάνια μπορούν, ή προτιμούνται για να καλύψουν πολύ μεγάλα ανοίγματα, ακόμη και σαν δίφυλλες. Όσο μεγαλώνει η διάσταση κάθε θυρόφυλλου αυξάνουν τα προβλήματα με την ανεμοπίεση (το θυρόφυλλο γίνεται ένα τεράστιο πανί ιστιοφόρου - ειδικά μάλιστα εάν είναι τυφλό). Επίσης, όσο μακρύτερο και βαρύτερο είναι το θυρόφυλλο, η πιθανότητα να “κρεμάσει” η πόρτα μεγαλώνει. Μεγάλο μήκος θυρόφυλλου σημαίνει και μεγάλος μοχλοβραχίονας: εάν σπρώξουμε λίγο την άκρη του θυρόφυλλου δημιουργούμε μεγάλη ροπή που πρέπει να αντέξει η δομή του θυρόφυλλου, ο μηχανισμός και (μέσω του μηχανισμού) η κολόνα στην οποία στηρίζεται. Για τον λόγο αυτό, άσχετα από το πόσο δυνατός είναι ο μηχανισμός που κινεί την πόρτα, συνίσταται η εγκατάσταση ηλεκτρικής κλειδαριάς ή ακόμη και επιβάλλεται εάν το μήκος του θυρόφυλλου είναι αρκετά μεγάλο. Τέλος, μεγάλο μήκος θυρόφυλλου σημαίνει και μεγάλη γραμμική ταχύτητα του άκρου του θυρόφυλλου, άρα και μεγαλύτερη ορμή σε περίπτωση σύγκρουσης.
  • δεσμεύουν μεγάλο χώρο στο οικόπεδο, για την κίνηση των θυρόφυλλων (και μάλιστα ανάλογο με το τετράγωνο του μήκους του θυρόφυλλου). Πρόκειται για ένα θέμα που πρέπει να λάβει σοβαρά κανείς υπ' όψιν όταν ο χώρος είναι περιορισμένος και/ή κοστίζει πολύ.
  • είναι απλές στην κατασκευή και την εγκατάσταση χωρίς να έχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις (αρκεί μία γερή κολόνα, ένα σταθερό θυρόφυλλο και δύο καλοί μεντεσέδες ώστε να έχουμε μια αξιοπρεπή πόρτα). Από την άλλη, αυτοματοποιούνται δυσκολότερα από τις συρόμενες διότι χρειάζονται επιπλέον χώροι και σταθερά σημεία στήριξης για τους μηχανισμούς, ιδιαίτερη προσοχή αναφορικά με την ασφάλεια, ενώ μπορεί να απαιτούν ηλεκτρικές κλειδαριές. Στις δίφυλλες, ο χρόνος και το κόστος εγκατάστασης σχεδόν διπλασιάζεται ενώ χρειάζονται και πρόσθετες καλωδιώσεις μεταξύ των δύο άκρων του ανοίγματος.
  • συνιστάται, για λόγους αντοχής σε ανεμοπίεση (να επιτρέπουν την ελεύθερη διέλευση του αέρα), να έχουν καγκελωτό ή διάτρητο θυρόφυλλο.

• Οι πόρτες θέλουν χώρο για την τροχιά του ή των θυρόφυλλών τους. Οι αυτόματες πόρτες θέλουν ακόμη περισσότερο χώρο, τόσο για τον ίδιο τον μηχανισμό όσο και για να μπορεί αυτός να κινήσει σωστά την πόρτα. Εάν το θυρόφυλλο μίας συρόμενης έχει μήκος ίσα-ίσα όσο το πλάτος του ανοίγματος, τότε η εγκατάσταση μηχανισμού απαιτεί μείωση του ελεύθερου πλάτους ή προέκταση του θυρόφυλλου. Εάν μία ανοιγόμενη πόρτα δεν έχει κατάλληλο χώρο στην κολόνα ή τον τοίχο (από την μεριά των μεντεσέδων), τότε η εγκατάσταση συνηθισμένου (άρα οικονομικού) μηχανισμού μπορεί να είναι αδύνατη.

• Οι πόρτες και οι μηχανισμοί θέλουν κάποια γερά σημεία στήριξης (δηλαδή γερά δάπεδα και/ή κολόνες). Δεν μπορούμε να εγκαταστήσουμε έναν μηχανισμό συρόμενης ή μία μπάρα σε χώμα ή έστω χώμα με μία φλούδα τσιμέντου, ούτε μπορούμε να στηρίξουμε μπράτσα για ανοιγόμενες σε μία απλή περίφραξη με συρματόπλεγμα ή έναν τοίχο από τούβλα.

• Οι μηχανισμοί, για να δουλέψουν, χρειάζονται παροχές ηλεκτρικού ρεύματος και, πιθανόν, πρόσθετες υποδομές (πχ καλωδιώσεις για φωτοκύτταρα ασφαλείας, μπουτόν κλπ). Εμείς δεν μπορούμε συνήθως να κάνουμε αυτές τις εργασίες. Για παράδειγμα, δεν μπορούμε να σκάψουμε το δάπεδό σας για να περάσουμε καλώδια μέχρι τον πίνακα ρεύματος, ούτε να συνδέσουμε τα καλώδια αυτά στον πίνακα (είναι δουλειά εξουσιοδοτημένου ηλεκτρολόγου). Επίσης, δεν μπορούμε να σκάψουμε το δάπεδο για να εγκαταστήσουμε οδεύσεις καλωδίων ανάμεσα στις δύο πλευρές του ανοίγματος (χρειάζονται για τα φωτοκύτταρα ασφαλείας, για τον δεύτερο μηχανισμό σε δίφυλλες ανοιγόμενες κλπ). Το ιδανικό για εμάς είναι να βρούμε μία σωστή παροχή ρεύματος και έτοιμες οδεύσεις για τα υπόλοιπα καλώδια (δεν έχουμε την απαίτηση να είναι όλα τα καλώδια περασμένα αλλά τουλάχιστον να υπάρχουν αγωγοί και οδεύσεις απ' όπου να μπορούμε εύκολα να τα περάσουμε). Βεβαίως, η δημιουργία αυτών των οδεύσεων, η ηλεκτρολογική σύνδεση αναμονών και το πέρασμα βοηθητικών καλωδίων είναι εξίσου δύσκολο και για τον ηλεκτρολόγο ή όποιον άλλο τεχνικό, εάν πρώτα έχει στρωθεί ένα βιομηχανικό δάπεδο από οπλισμένο σκυρόδεμα ή ωραία και ακριβά πλακάκια. Κάποιος πρέπει να έχει προβλέψει ώστε οι εργασίες αυτές να γίνουν και μάλιστα με τη σωστή σειρά. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στην ενότητα 'Καλωδιώσεις' αλλά και στα τεχνικά εγχειρίδια του κάθε προϊόντος.

Ανάλογα με το κάθε προϊόν, θα βρείτε πολύ περισσότερες πληροφορίες στην αντίστοιχη κατηγορία:

Μοτέρ για συρόμενες γκαραζόπορτες	Μοτέρ για ανοιγόμενες γκαραζόπορτες